Phát huy khả năng của mỗi giác quan, tăng cường tính kết nối và phối hợp linh hoạt 5 giác quan (thị giác, thính giác, khứu giác, vị giác và xúc giác) là những lợi thế quan trọng mà lĩnh vực Giác quan trong chương trình giáo dục mầm non ứng dụng phương pháp Montessori mang đến cho trẻ.
“There is nothing in the intellect that is not first in the senses – Không có trí tuệ nào mà không bắt nguồn từ chính các giác quan” – Tiến sỹ, bác sĩ, nhà giáo dục Maria Montessori đã khẳng định như vậy sau cả quá trìnhquan sát và làm việc với trẻ. Theo đó, Maria Montessori cho rằng “Đôi bàn tay chính là công cụ của trí thông minh loài người”, giúp ta khám phá thế giới và mở đường dẫn bước tới sự hiểu biết.
Thấm nhuần tư tưởng của Maria Montessori – người đã phát triển thành công phương pháp Montessori, Sakura Montessori tập trung tối ưu chương trình, đảm bảo phát triển toàn diện về giác quan cho trẻ ngay trong giai đoạn đầu đời với lĩnh vực chuyên biệt: Giác quan.
Cung cấp hệ thống bài học đa dạng, phong phú
Trong chương trình giáo dục mầm non ứng dụng phương pháp Montessori tại Sakura Montessori, Giác quan là một lĩnh vực quan trọng, thể hiện rõ nét nhất phương châm giáo dục chủ đạo của phương pháp Montessori – “Học tập thông quan giác quan”. Lĩnh vực Giác quan có mối liên hệ chặt chẽ với các lĩnh vực khác (như Thực hành cuộc sống, Toán học, Ngôn ngữ và Văn hóa), từ đó tạo nền tảng vững chắc cho quá trình học tập sau này của trẻ.
Vì vậy, để hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện về giác quan, trường Sakura Montessori xây dựng hệ thống các bài học lĩnh vực Giác quan đa dạng, phong phú, đảm bảo tính phù hợp với nhịp độ phát triển của trẻ.
– Nhóm 1: Phát triển thị giác
Thông qua các giáo cụ trực quan, sinh động như bộ hình trụ có núm, tháp hồng, cầu thang nâu, cây gậy đỏ, tủ hình học, các hộp màu,…, trẻ sẽ được học cách quan sát để tăng khả năng nhận biết độ to – nhỏ, kích thước dài – ngắn, dày – mỏng, rộng – hẹp, hình dáng của các vật thể và phân biệt các loại màu và độ đậm nhạt của các màu,…
Bên cạnh rèn luyện thị giác, lĩnh vực Giác quan với nhóm bài chủ đạo này còn kích thích khả năng tư duy của trẻ nhỏ, nhất là trong thời điểm trẻ nhạy cảm về Toán học trong giai đoạn từ 4 đến 6 tuổi. Các giáo viên Montessori sẽ luyện cho trẻ các kỹ năng phân loại, sắp xếp trật tự hình khối theo kích thước và màu sắc,…
– Nhóm 2: Phát triển xúc giác
Ở lĩnh vực Giác quan, trẻ có cơ hội phát triển tối đa các kỹ năng liên quan đến xúc giác thông qua các hoạt động tiếp xúc, cảm nhận tính chất của đồ vật.
Ví dụ: Sử dụng tay cảm nhận tấm xúc giác, trẻ cảm nhận độ thô ráp – nhẵn. Trẻ có thể cảm nhận được độ nóng – lạnh trên bề mặt các tấm cảm nhiệt. Hoặc nhờ tay nhấc các tấm trọng lượng, trẻ phân biệt độ nặng – nhẹ của mỗi vật thể.
– Nhóm 3: Phát triển thính giác
Bên cạnh sự tinh mắt, trong lĩnh vực Giác quan của chương trình Montessori Quốc tế, trẻ sẽ phải vận dụng tối đa năng lực thính giác và sự tập trung để lắng nghe, thẩm thấu âm thanh. Nhờ vậy, các con sẽ biết cách phân biệt âm sắc, độ to – nhỏ của âm thanh để sắp xếp và so sánh các âm điệu, phát triển khả năng âm nhạc trong tương lai.
– Nhóm 4: Phát triển vị giác
Trẻ nhỏ thường rất hứng thú với những hoạt động mới lạ, có tính kích thích trí tò mò cao. Do đó, trong môi trường Montessori, trải nghiệm học tập thông qua thực làm luôn đánh thức cảm quan của trẻ, trong đó có vị giác. Bài học về các lọ vị giác tạo điều kiện để trẻ sử dụng lưỡi tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng có vị khác nhau như chua, ngọt, mặn. Theo đó, trẻ có thể phân biệt được các loại mùi vị cơ bản trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày.
– Nhóm 5: Phát triển khứu giác
Ở lĩnh vực Giác quan của các lớp học Montessori, trẻ sẽ sử dụng khứu giác để ngửi các đồ vật khác nhau. Với bài học lọ khứu giác, trẻ học cách phân biệt các mùi khác nhau (quế, hương thảo, tiêu,…). Giáo viên cũng có thể tự chuẩn bị các hoạt động khác như ngửi và phân biệt mùi hương của các loài hoa (hoa hồng, hoa nhài, hoa cúc,…) rồi bịt mắt trẻ để trẻ đoán xem đó là mùi hoa nào. Cách làm thú vị này vừa hấp dẫn trẻ vừa giúp trẻ quen và tự phân biệt được các mùi, hỗ trợ cho cảm nhận của khứu giác nhạy bén và hoàn thiện hơn.
Môi trường học tập sẵn sàng cho sự phát triển của trẻ
Nhằm giúp trẻ đạt được sự phát triển tối đa về các giác quan, trường Sakura đặc biệt chú trọng tới việc chuẩn bị môi trường sẵn sàng cho việc học tập và rèn luyện của trẻ.
Trong đó, lớp học được sắp xếp thành các góc khác nhau với đầy đủ giáo cụ khơi gợi hứng thú và mời gọi trẻ tìm hiểu. Hệ thống giáo cụ được sắp xếp linh hoạt, theo trật tự từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ trái sang phải, từ trên xuống dưới,…
Trước giờ đón trẻ, các giáo viên Montessori đều kiểm tra lại hệ thống giáo cụ, đảm bảo giáo cụ sẵn sàng cho các hoạt động của trẻ trong lớp.
Với sự khoa học, chỉn chu trong chuẩn bị môi trường sẵn sàng, mỗi bạn nhỏ Sakura đều có cơ hội tiếp cận, củng cố và hệ thống lại các bài học cảm giác để tối ưu sự phát triển các giác quan.
Có thể nói, lĩnh vực Giác quan trong chương trình ứng dụng phương pháp Montessori đã rèn cho trẻ kỹ năng sử dụng linh hoạt năm giác quan chính nhằm thích nghi và chuẩn bị cho các nhu cầu của cuộc sống thường ngày. Từ đó, trẻ có sự hiểu biết toàn diện về sự vật, hiện tượng, góp phần loại bỏ cách nhìn nhận phiến diện, chủ quan trong tương lai, biết tự làm chủ và ứng phó với sự thay đổi của thế giới xung quanh.